ANKARA – Türkiye siyasetinin değerli isimlerinden Oktay Vural, 2016’da isminin özdeşleştiği Milliyetçi Hareket Partisi’nden (MHP) istifa ederek siyasete uzun bir orta verdi. “İsminin özdeşleştiği” diyoruz zira 1995’te milletvekili adayı olduğu, 4 devir milletvekilliğini ve 2 devir küme başkanvekilliğini yaptığı MHP denince bir devir akla gelen birkaç isimden biriydi.
MHP’den ayrılması pek çok kişi için şaşırtan ve MHP seçmeni için üzücü olan Vural’ın istifasının akabinde MHP içi muhalefetle birlikte yeni bir yol çizeceği, kuruluş devrinde olan UYGUN Parti’de yer alacağı çokça konuşuldu. Lakin Vural, 5 yıldan uzun bir mühlet faal siyasette yer almamayı tercih etti.
2023 seçimlerinden sonra etkin siyasete dönme kararı alan Vural’ın tercihi DÜZGÜN Parti’den yana oldu. Vural, seçimden sonra gerçekleşen YETERLİ Parti kongresinde genel başkanlıktan sonra partinin en değerli koltuğu olan Siyasi İşler Başkanlığına getirildi.
Kritik bir seçim mağlubiyetinin üzerine, lokal seçimlerin arifesinde siyaset arenasına dönen Vural’ı siyasete dönmeye iten en kıymetli sebepler siyasette değişim gereksinimi ve DÜZGÜN Parti Genel Lideri Meral Akşener’in yaptığı “yeni devir, yeni bir yol” vurgusu oldu. Vural, bu yeni yolda Akşener’le birlikte yürümeye karar verdi.
Siyasete dönüş kararının yanı sıra geride bıraktığımız seçimleri ve GÜZEL Parti’nin yeni yolunu konuştuğumuz Vural’ın sorularımıza cevapları şöyle oldu:
‘AKŞENER GAYRETE KATKI SAĞLAMAMI İSTEDİ VE BENİ DAVET ETTİ’
Aktif siyasete çok uzun bir orta verdiniz. Neden bu kadar uzun bir orta verdiniz ve bugün sizi siyasete dönmeye iten ne oldu?
24 Haziran 2018’de milletvekilliğim sona erdi. 24 Haziran 2023’teki seçimin akabinde siyasete döndüm. Faal olarak siyaset yapmamakla birlikte, görüşlerimi toplumsal medyada, konferanslarda, televizyonlarda anlattım. Türkiye’nin sıkıntıları konusunda siyasal duruşum daima oldu. Siyasetten geçinen birisi olmadım, siyaset için geçindim.
Bu süreçte Türkiye’de bir yenilenme, bir değişim olması gerektiğini daima düşündüm. Türkiye’deki bu değişimi sağlaması gereken de siyaset dünyası. Sayın Akşener kurultayda yeni bir devir, yeni bir yol vurgusu yaptı. Görüşmelerimizde bu sürece benim de katkı sağlayabileceğimi düşündük. Kendisi görüşlerimi, niyetlerimi parti siyasetinde lisana getirmemi, çabaya katkı sağlamamı istedi ve beni davet etti. Ayrıyeten ÂLÂ Parti’nin siyasal duruşunun toplumla buluşmasını sağlama, daha geniş kitlelere ulaştırma sürecinde benim de olmamı istedi. Ben de memnuniyetle kabul ettim.
‘YENİ BİR SİYASET TABANI GEREKİYOR’
Siyaseti nasıl bırakmıştınız, nasıl buldunuz?
Ara verdiğim devir sistem değişikliğinin yaşandığı bir devir. Parlamentonun etkisiz kaldığı, istikrar ve kontrol araçlarının zayıfladığı, milletvekillerinin kendilerini güçlü hissetmediği bir devir. Şahsileşmiş ve kutuplaşmış bir siyaset kelam konusu. Münasebetiyle dünden çok daha farklı bir siyaset var. Kendinizi anlatmak konusunda önemli pürüzlerle karşılaşılan bir ortam kelam konusu. İnsanların birbirini anlamaktan uzaklaştığı, düşmanlaştırıldığı, ötekileştirildiği, diyalog ve uzlaşmanın giderek ortadan kalktığı bir siyaset ortamı.
Bu sıkışıklığın aşılması ve Türkiye’nin yenilenmesi gerekiyor. Hem kendi iç istikrarımızı hem toplumun iç istikrarını sağlayabilecek bir tabanın topluma sunulması gerekiyor. Yeni bir siyaset yeri olması gerektiğini gönül rahatlığıyla tabir edebilirim. Toplumsal kıymetleri kavrayan ve kapsayan bir istikrar olması gerekiyor. Bu istikrar ne kadar güçlü olursa ne kadar geniş bir toplum kesitine giderse Türkiye’nin meselelerinin tahlili o kadar kolay olur. ÂLÂ Parti de bu dengeyi sağlayabilecek tabanı temsil ediyor.
‘SEÇİM SÜRECİNDE GÖRÜŞLERİMİ AKŞENER’E İLETME İMKANI BULDUM’
Siyasete verdiğiniz ortada fikirlerinizi kamuoyuyla paylaştığınızı tabir ettiniz. Seçime giden süreçte Meral Akşener’le birebir görüş alışverişiniz oluyor muydu?
Görüşlerimi vakit zaman farklı ortamlarda iletme imkanı buldum. Bu süreçte bu yenilenmenin nasıl yapılması gerektiğini, neler yapılması gerektiğini bir aydın olarak çeşitli vasıtalarla ilettim.
Altılı Masa’nın, kazanacağından çok emin bir formda seçime ilerlediği tarafında yaygın bir müşahede var. Bu gözleme katılır mısınız? Sizce muhalefet neden kaybetti?
Ben o vakit içeriden değil dışarıdan bakıyordum. Hasebiyle bu bahiste yapacağım değerlendirmeler bir partili kimliğiyle olmayacaktır.
Benim gördüğüm şey şuydu; kutuplaşmış bir Türkiye’de iktidar ya da muhalefet ideolojik bir kutuplaşma yaparsa seçmen kitlesinin buna nazaran durum alabileceğini ve geçirgenliğinin azalabileceğini düşündüm. Mevcut kutuplaşmayı siz ideolojik bir kutuplaşmaya gerçek evirirseniz seçmen kitlesinin geçirgenliği azalabilir.
Bir şeyi kazanmadan gelecekle ilgili tasavvurun pek bir manası yok. Sayın Akşener, toplumun çoğunluğunun değişim talebinin farkındaydı ve ‘kazanacak aday’ vurgusunu yaptı. Benim gördüğüm kadarıyla Sayın Akşener, bir yol belirlenmesi gerektiğini tabir ediyordu. Yani kazanacak adayı nasıl belirleyeceğiz? Buna ait yol belirlenmedi. Meğer metot temelden evvel gelirdi.
Toplumun hassasiyet duyabileceği birtakım hususlar da var. Terörle münasebetin toplum tarafından algılanması konusu. Meral Hanım’ın itirazları vardı hatırlarsanız; “HDP’yle birlikte olmak istiyorsanız ben çıkayım o gelsin” üzere bir yaklaşımı oldu. Toplumun bu bahisteki algısı yönetilemedi.
Bütün bunlar dikkate aldığında aslında görülüyor ki bir şeyi kazanmak için bu bariyerler dikkate alınmalı, gerekli kurallar oluşmalıydı.
‘AKŞENER ‘KAZANACAK ADAY’DA HAKLIYDI’
Meral Akşener’in ‘kazanacak aday’ vurgusunun Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nu yıprattığı yorumları da yapıldı. Söylediklerinizden Akşener’in “kazanacak aday” ısrarında haklı olduğunu düşündüğünüzü anlıyorum.
Kazanacak adayda haklıydı. ‘Kaybedecek aday’ diyecek değil. Kaldı ki ‘kazanacak aday’ derken aslında ‘nasıl ve kiminle kazanılabilir’ sorusunun karşılığını arıyordu. Kendisi ‘ben kazanırım’ demedi. ‘Başka biri kazanır’ demedi. ‘Kazanacak aday’ dedi. Bunun tespiti için çeşitli yollar vardır; anketler, eğilim yoklamaları üzere. Yol belirlenmeden temel olur mu?
Dolayısıyla; dışarıdan biri olarak söylüyorum, sorunun muhatabı Meral Akşener değil. Tahminen de masadaki öteki başkanlara sormak lazım; ‘Neden bir tarz belirleyip süreci o denli yönetmediniz? Bir tarz belirlenmemesine neden itiraz etmediniz?’
‘İMAMOĞLU VE YAVAŞ OLMASAYDI KILIÇDAROĞLU KİMİNLE MİTİNG YAPACAKTI?’
Kazanacak aday tartışmasıyla irtibatlı en kritik atılım Akşener’in masadan kalkması oldu. Sizce gerçek bir atılım miydi? Ve masaya geri dönmesi hakikat karar mıydı?
Güzelim ülkenin iktisadı makus, dış siyaseti makûs, idare sistemi şahsileşmiş, otoriterleşme var. Toplumun da bir değişme talebi var. Bu türlü bakıldığında buna mani olmak istemedi. Sonuçta bu denklemi güçlendirecek şahsiyetleri sürecin içerisine dahil etmeyi tercih etti ve Sayın İmamoğlu ve Sayın Yavaş’ın sürece katılmasını sağlayarak denklemi güçlendirdi. Zira pek çok ankette bu iki isim önde çıkıyordu. Böylece hiç olmazsa birtakım bilgiler ve halkın kanaatleri dikkate alınarak bir adım atıldı. Sayın Akşener, iki büyükşehir belediye liderini sürece dahil etti. Kazanmak için önemli bir atılım yaptı. İmamoğlu ve Yavaş olmasaydı ne olacaktı? Sayın Kılıçdaroğlu kiminle miting yapacaktı? Ayrıyeten belediye liderleri icracı oldukları için onların icraatları da kazanmayı güçlendiren bir etkiydi.
‘AKŞENER DEĞİŞİM TALEBİNİ, MİLLETİNİ ÖN PLANA ALDI’
Dolayısıyla Sayın Akşener’in hem kazanacak aday vurgusu hem masadaki tavrı haklıydı. Toplumsal değişim talebini, halkını, milletini ön plana aldı. Kendi partisi kazanır kazanmaz, bunu düşünmedi. Masada halini koydu. Masadan kalkışı da masaya dönüşü de toplum için oldu. Diğer bir şey aramaya gerek yok. Beklentisi mi var? Yok. Başka başkanlar de cumhurbaşkanı yardımcısı adayı oldu, kendisi de. Millet İttifakı’nın iki partisi vardı. Bir Cumhuriyet Halk Partisi ve bir de GÜZEL Parti. Cumhuriyet Halk Partisi’nin Genel Lideri Cumhurbaşkanı adayı lakin YETERLİ Parti’nin Genel Lideri Cumhurbaşkanı Yardımcısı adayı. Sayın Akşener, kendi partisi başında parlamentoyu da hedefleyebilirdi. Tüm bunları kabul etti ve toplumsal değişimi temin etmeye ve kazanmaya yönelik adımlar attı.
‘MERAL HANIM HAKLI ÇIKTI’
Bütün bu tartışmaları dikkate aldığınızda Meral Hanım’ın tavrı haklı değil miydi? Bence haklıydı, haklı çıktı. Altılı Masa içerisinde birilerinin bunu dikkate alması gerekmez miydi? Bence gerekirdi. Tüm bu tablo ortadayken Meral Hanım, hiç “kaybetti” demedi, daima “kaybettik” dedi. Üsluba bakın. Sorumluluğu bir oburunun üzerine atmadı, kimseyi de suçlamadı. Onun haykırışının, duruşunun gerisinde birtakım doğruları paylaşma, isteği olduğunu görmek lazım.
‘KAZANDIKTAN SONRASINI DÜŞÜNENLER KAYBETTİ, KAZANMAYA YÖNELİK DÜŞÜNENLER KAZANDI’
Son seçimin belirleyenlerinden biri de ittifak sistemi oldu. Altılı Masa’nın başarılı bir ittifak imtihanı vermediğini söyleyebilir miyiz?
50+1. Artı bir alınınca her şey alınıyor. Münasebetiyle bu, siyasal bir duruş değil; sayısal bir duruş getiriyor. Herkes siyasi çıkarını maksimize etmeye çalışan bir duruşun içerisinde, toplumun çıkarını değil. Hasebiyle ittifaklardaki ‘artı bir’ler ne getirdi ne götürdü; buna bakmak lazım. Ben bu süreç içerisinde yalnızca Meral Hanım’ın siyasal çıkarla hareket etmediğini düşünüyorum. Bu süreçteki yapılanmaların hangilerinin siyasal çıkarları için hareket ettiğinin takdirini de pahalı okurlarınıza bırakıyorum.
Ayrıca bir tarafta Meral Hanım’ın kazanmayı düşünen hali, bir tarafta ‘kazandıktan sonra ne yapacağız?’ diye düşünen bir hal. Bunun gerisinde kimin, hangi siyasi çıkarı vardı bilmiyorum. Fakat şu çok net; Cumhur İttifakı kazanmaya yönelik daha fazla düşündü ve çalıştı. Kazandıktan sonrasını düşünenler kaybetti, kazanmaya yönelik düşünenler kazandı.
‘HDP’NİN GÖRÜNÜR OLMASI SEÇMEN GEÇİRGENLİĞİNİ AZALTTI’
Seçim devrinde “milliyetçilik” kavramı çok tartışıldı. İktidarın sıkça yaptığı “beka” vurgusunun toplumda karşılık bulduğu, Altılı Masa’nın toplumun milliyetçi hassasiyetlerine hitap edemediği ve seçimin kaybedilmesinin en kıymetli nedenlerinden birinin bu olduğu yorumu yapıldı. Bu yoruma katılır mısınız? Altılı Masa ve masanın kıymetli bileşenlerinden GÜZEL Parti milliyetçilik konusundaki hassasiyetini topluma aktaramadı mı?
İYİ Parti’ye milliyetçi hassasiyetler üzerinden tenkit getirmek haksızlık olur. Kutuplaşmış bir ülkede mevcut kutuplaşmayı ideolojik kutuplaşmaya çevirirseniz seçmen geçirgenliği azalır. HDP’nin, terörle bağlantılı bir partinin görünür olması toplum nezdinde bu geçirgenliği azaltan en değerli konulardan biri oldu. Bu mevzuda da Meral Hanım’ın “HDP’yi alın, biz çıkalım” tabirinin ardında hangi iletiler olduğunu dikkate almak gerekir.
Sonuç olarak seçimde oy tercihini değiştirecek birilerinin kararını değiştirmesi, bir öteki partiye, şahsa dayanak olabilmesi için bariyerler olmaması gerekir. Lakin bariyerler buna mahzur oldu.
‘İYİ PARTİ’NİN VARLIĞI HDP’NİN TÜRKİYE’NİN GELECEĞİNİ ŞEKİLLENDİRMEDE BİR FAKTÖR OLMAYACAĞINI ORTAYA KOYDU’
Cumhurbaşkanı adayı Kılıçdaroğlu’nun HDP’yle temasının görünür olması bahsettiğiniz oy geçişkenliğinin önünde bir bariyer miydi?
İYİ Parti masadaki varlığı zati HDP’nin devlet idaresinde tesirli olmasına mahzur olabilecek bir şeydi. HDP siyasi açıdan tavrı Kılıçdaroğlu’nu desteklemek olarak belirlemiş olsa da DÜZGÜN Parti’nin orada bulunması, HDP’nin Türkiye’nin geleceğini şekillendirmede bir faktör olmayacağını ortaya koydu. Meral Hanım da bunu söz etti. Lakin tablo bu türlü olsa da bu, karşı tarafın kullanabileceği bir şeydi. Bir şeyi nasıl yaptığınız kadar karşı tarafın yaptığınız şeyi nasıl algılatacağını düşünmeniz gerekiyor. Sizin zayıf taraflarınızı oburu kullanır.
‘KÜRT PROBLEMİNİN VARLIĞINI DAYATANLARIN ÖBÜR SİYASAL GAYELERİ VAR’
HDP konusundaki tavrımızın net olduğunu söz ettiniz. Kürt sorunu hakkındaki duruşunuzu, Kürt seçmenlere yönelik tavrınızı nasıl tariflersiniz?
Biz Kürtleri sorun olarak gören bir parti değiliz. Bu türlü bir sorunun varlığını dayatanların öbür siyasal maksatları vardır. Biz probleme vatandaş ekseninde bakıyoruz. Bu coğrafyayı vatan yapan ve ulusal kimliğinin içerisinde olmuş bütün vatandaşlarımızı bu milletin asli evladı olarak görüyoruz. Etnisiteye bağlı, fay sınırları üzerinde siyaset yapan bir parti değiliz. Bunları tehlikeli görürüz.
‘KÜRT SEÇMENLERE SİYASİ İPOTEK KONULMASINI HAKİKAT BULMUYORUZ’
Kürt seçmenler olabilir. Onlara hitap etmek için ortak olduğumuz noktalardaki kahırları lisana getirmemiz ve birlikte ortak geleceğe hakikat gitmemiz gerekiyor. Sonuçta bir kimsenin Kürt olması bir öbür partiye oy vermesini ya da sempati duymasını engelleyen bir durum değil. Ulusal kültür içinde miyiz? Ortak yazgıda miyiz? Ortak gelecekte miyiz? O vakit neye nazaran ayırt edeceğiz? Hasebiyle biz Kürt seçmenlere siyasi ipotek konulmasını hakikat bulmuyoruz. Elbette insanların farklı etnik kimlikleri olabilir. Bunlara hürmet göstereceksiniz ancak siyaseti o eksene indirgemeyeceksiniz. Bu, birebir vakitte otoriterlik ve feodalleşmeyi sağlar. Öteki birçok sorun görmezden gelinir. Siyasetçiler bu kimliği kullanarak üzerine binmek isterler. Seçim devri ayrıştırırlar ve çatıştırırlar. Bu tuzaktan uzaklaşmak gerekir.
‘İYİ PARTİ BU MİLLETİN GÖREN GÖZÜ, DUYAN KULAĞI, UYANIK VİCDANI OLACAK’
Sosyal medyada ve röportajlarınızda sıklıkla “yeni dönem” vurgusu yapıyorsunuz, siyasette yeni bir yol açacağınızı tabir ediyorsunuz. Bu yeni devri nasıl tariflersiniz? DÜZGÜN Parti’nin siyasetinde, siyaset yapma biçiminde ne değişecek?
Kendisini topluma daha uygun anlatabileceği bir sürece hakikat gidecek. Mecburiyet ve mahkumiyet bağlantısına nazaran indirgenen siyasetin dışına çıkacak. Mevlana’nın hoş bir kelamı var; “Bir fikir olsun ki bir yol açsın, bir yol açsın ki hakikate ulaşsın.” ÂLÂ Parti bunun için çalışacak. Bir yol açacak.
Politikacılar kendi gerçeklerini oluşturup toplumun hakikate ulaşmasını engelliyorlar. Halk kendi kederine yanamıyor. Biz kendi kaygısına yanan, kendi kaygısına tahlil bulan bir Türkiye istiyoruz. Siyasetçinin arzuladığı koltuğa ulaşması için bir Türkiye değil. Kutuplaşma toplumun gerçeklere ulaşmasını engelliyor. Bu türlü ilerleme sağlayamayız. Toplumsal özelliklerimizi geliştirmemiz gerekiyor.
İYİ Parti bu milletin gören gözü, duyan kulağı, uyanık vicdanı olacak. Toplumun gerçeklerine döneceğiz. Toplumsal gerçeklere ulaşmayı engelleyen değil, toplumsal gerçeklere ulaşmayı sağlayan olacağız. Toplumu mecburiyet ve mahkumiyetten kurtaracağız, sökeceğiz bu zincirleri. Yeni bir yol göstereceğiz.
Biz ulusal ve milliyetçi bir partiyiz. Biz inançlıyız, vatanseveriz, kalkınmacıyız, demokratız. Bunları açıkça lisana getireceğiz. Şu ya da bu formda bir partiye dayanak olup iç huzuru olmayanlara DÜZGÜN Parti’yi anlatacağız. ÂLÂ Parti’nin hem kamu hem iktisat idaresi hem de toplum idaresi bakımından ileteceği çok şey var. Bu mevzuda niyetleri, fikirleri olan, iç istikrarları huzursuz olan bütün insanların bu eksende buluşmasının yeri ÂLÂ Parti’de güçlenir.
‘BİR İTTİFAK ARAYIŞIMIZ DA TEKLİFİMİZ DE YOK, BİZ TÜRKİYE’Yİ DÖNÜŞTÜRMEK İSTİYORUZ’
Yerel seçimlere ait tavrınızı kurullarınızda tartıştığınızı biliyoruz. Sayın Buğra Kavuncu’nun bahse ait yeni bir açıklaması var; “Türkiye’yi kaybederiz dediğimizde bizi duymayanların gelip bize Ankara, İstanbul deme hakkı yok.” Öte yandan muhalefetin ittifaksız büyükşehirleri kazanamayacağına ait öngörüler de var. Tavrınız ne olacak?
Biz çoğunlukta kaybettik. Bunun devası toplumsal çoğunluğu kendi lehine çevirmek. Bunun için çalışacağız. Halkın çoğunluğunu alacağız. Daha fazla toplumsal dayanağı sağlamak için uğraşacağız. İttifak gerekiyorsa o daha sonraki husus.
Yerel seçimlerin özellikleri vardır, özelliklere nazaran bakılır, kıymetlendirir, yapılır. Şu anda bir ittifak kelam konusu değil. Mahallî seçimlerle ilgili partinin elbette bir tavrı olacaktır. Fakat bir ittifak arayışımız da yok, teklifimiz de yok. Biz Türkiye’yi yenilemek istiyoruz. Türkiye’yi dönüştürmek istiyoruz. Türkiye’nin aydınlık bir geleceğe gitmesini istiyorsak halkın büyük çoğunluğunun bize yönelmesini sağlamamız gerekiyor. Elimizdeki oyu kâfi görmüyoruz. Kâfi görmüyorsak halka gideceğiz.
Yerel seçimlere ait nasıl karar verilecek, onu partimiz kıymetlendirecek lakin biz Türkiye’yi kazanmak istiyoruz, Türkiye’nin kazanmasını istiyoruz. Temel maksat bu. Türkiye’nin geleceğine biz talibiz, idaresine talibiz. Lokal seçimlerde nerede ne yapılabilir? Lokal seçimin özellikleri vardır. Bunun şu andaki bir sıkıntı olduğu kanaatinde değilim.
