Uğurcan Boztaş
İZMİR – Global ısınmanın artmasıyla birlikte etraf felaketlerinde de artış görülüyor. Çok sıcakların son yıllarda tesirini giderek arttırmasından ötürü birçok canlı tipinin hayatı tehlike altında. Sıcakların her sene artması iklim felaketlerinin daha da artmasına neden oluyor. Dünya Meteoroloji Örgütü’nün (DMÖ) hazırladığı son rapora nazaran global ısınmanın 1,5 derecelik eşiği aşma riski yüksek. Avrupa Birliği (AB) Copernicus İklim Değişikliği Servisine nazaran geçtiğimiz haziran ayı en sıcak ay oldu.
Çevre aktivisti ve kimya mühendisi Ertuğrul Barka ile bu yaz çok sıcaklarla tesirini daha fazla hissettiren ve giderek hayatımızı daha fazla etkileyen global ısınmayı konuştuk.
‘İNSANLARIN KULLANDIĞI GÜÇ PAK OLAMAZ’
Barka’ya nazaran global ısınmanın önlenmesinde öncelikli adım, fosil yakıtların kullanımını azaltmak. Barka, “Fosil yakıtların kullanımında çabucak ve basitçe uygulanabilecek olan usul, bilhassa kent içi ulaşımlarında toplum taşım araçlarının kullanılmasıdır. Kentlerde özel araçla ulaşımdan caydırılması için siyasetler oluşturulmalı. İnsanların tükettiği gücün pakı olamaz. Enerjiyi, verimli ve ömür için gerekli olduğu kadar kullanmak mecburidir. Velhasıl tüketim toplumundan vazgeçilmesi, yeni bir toplumsal hayat anlayışının edinilmesi gerekir” dedi.
Küresel ısınmanın politik bir sorun olduğunu belirten Barka, “Sermayenin tutsağı hâline getirilmiş insanlığın öncelikle bu tutsaklıktan kurtulabilmesinin zihinsel yolu açılmalıdır. Mülkiyetçi ve ferdi değil paylaşımcı, dayanışmacı ve kollektif hayattan yana beşerler, takımlar üretilmelidir. Eğitimler global ısınmayı durduracak ve geriletecek kapsamda uygulamalarıyla verilmelidir” sözlerini kullandı.
‘CANLILALARA ÖLÜMCÜL TESİRLERİ VAR’
Fabrikalardan çıkan kimyasal atıklar hakkında bilgi veren Barka şu formda konuştu: “Sanayilerin katı, sıvı, gaz atıkları vardır ve bunlar tehlikeli radyoaktif atıklardır. Sömürgeci Batılı ülkeler, kendi ömür alanlarında çok güç ve su tüketen ayrıyeten tehlikeli radyoaktif atıklar üreten endüstrileri olabildiğince terk ettiler. Bu yatırımları, sömürdükleri ülkelere kaydırdılar. Madencilik, çimento, demir çelik, güç, gemi sökümü, dericilik, kâğıt, vb. dalların atıkları hava kalitesini olduğu kadar suların ve toprakların hayat kalitelerini de düşürüyor. İklimin etkilenmesi de elbette gerçek; yaşadıklarımız bunun ispatıdır. Bu etkilenme, ekosistemde besin zinciriyle öteki canlılara da ölümcül tesirler yapıyor. Öncelikle bitkiler ve hayvanlar ölebiliyor. Meğer denizlerin, akarsuların, yeraltı ve yerüstü sularının kirlenmeleri; toprakların, ormanların, ovaların yok edilmeleri; havanın bitkilerin ve insan dahil tüm hayvanların ömürlerine ölümcül tesirlerine katlanmak zorunda değiliz.”
‘ÖNCELİLKE TEMEL İHTİYAÇLARIN KARŞILANMASI GEREKLİ’
Barka, ülkemizde global ısınma konusunda yeteri kadar şuurlu olunmadığına dikkat çekerek şu tabirlere yer verdi: “Maslow’un İhtiyaçlar Piramidinin tabanına sıkıştırılmış insanlardan global ısınmanın farkında olmalarını beklemek gerçekçi değildir. Ekonomik olarak ezilen, örselenen beşerler, kendi aktüel sıkıntılarını öncelerler. Beslenme, sıhhat, barınma sıkıntılarına boğulmuş beşerler, global ölçekli ve sonuçlarını derhal göremedikleri mevzuyu nasıl düşünebilir kavrayabilir ki? Öncelikle beslenme, sıhhat, barınma üzere temel ihtiyaçların karşılanması gerekli. Sonrasında eğitim gelir elbette. Bilimsel, çağcıl, özgür akılla, demokratik ortamda; araştıran, sorgulayan, eleştiren, tartışan ve en değerlisi üniversal paha yargıları ile donanmış beşerlerle yeni toplumsal sistem kurulabilir.”
