Nêzîkî du meh berê ji bo “Komxebata Pirsgirêkên Muzîka Kurdî” ya ku ji aliyê MESAMê ve 20ê cotmehê wê bihata lidarxistin, ez wek axaftvan vexwendî bûm li vê komxebatê. Minê li ser pirsgirikên muzîka kurdî biaxafta. Lê belê ji ber ku hin sedeman mesken komxebat navê wê sınır guhertin û ji dawiyê de çizgi taloq kirin. Berî ku ka pêvajo çawa pêş ket, ez dixwazim ji were di serî de behsa wateya MESAMê bikim.
MESAM, kurtasî “Komeleya piştgiri ya berhemên muzîkê û hunermendan” e; Yanî saziya berhemên hunermendan diparêze, mafê telîfê berhev dike û her problemên mafê telîfê çareser dike, bi kurtî mafên muzîkjenan diparêze û girêdayî Wezareta Çandê ye. Mesken hewldana MESAMê ji bo fêhmkirina pirsgirêkên hunermendên kurd karekî rast bû. Ji ber vê yekê vexwendnameya ku min wek axaftvan wergirtibû bi kêfxweşî qebûl kir.
Rewşa hunermendên muzîka kurdî ji xwe diyar e. Hûn jî dizanin gelek stranên kurdî hatine dizîn, gelek ji wan jî bêxwedî mane û gelek ji wan jî wek muzîka nenas hatine kategorîze kirin. Ji ber vê sedemê mafên wan stranan mixabin nayê standin. Her wiha hejmara kanalên radyo û televizyonê yên ku stranên kurdî lêdixin bi tiliyên destekî mirov dikare bê hejmartin. Di vê rewşê de, eşkere ye ku em di nav MESAMê de komek dezavantaj in. Bi rastî konut pirsgirêk bi hêsanî çareser nebe jî, lê di despêkê de konut komxebat gavek girîng bû. Lê piştî qebûlkirina dawetnameyê, her ku roj nêzîk bû, armanca komxebatê ji armanca xwe dûr ket.
Paşê min afîşa wan li ser rûpela fermî ya MESAMê dît navê komxebatê hatiye guhertin “Komxebata Muzîka Kurdî” veguheriye “Pirsgirêkên Mafên Xweseriya Zimanên Muzîkê yên ji bilî Tirkî”.
Piştî mehek din careke din ji MESAMê telefonê min kirin û gotin konut nav hin sedeman nehatiye pejirandin. Helbet wan dizanibû ku ezê bertek nîşanî vê yekê bidim, lê dîsa jî diyar kirin ku dixwazin min vexwînin. Dema rewş di vî warî de guherî, helbet biryara min guherî û min vexwendname qebûl nekir.
Di vê rewşê de tiştek çizgi bîra min, ez ji we re behsa 12 sal berê bikim. Sala 2011ê ez û hêja Mehmet Atli li kampusa zanîngeha Sêrtê me konserek bi hevre da, ez ji we re bibêjim rektorê zanîngeha Sêrtê çi anî serê me. Min heman mesken rewşa MESAMê jiya. Ji bo hevalên ku çalakî li dar xistibûn, hate destnîşankirin ku “divê konser ne deriye bi kurdî, bi zimanên din jî, stranên erebî jî hebe”.
Dema ku min li ser dikê stran digotin, midûrê ewlehiyê yê rektoriyê tim dihate kêleka sahneyê û ev rewş dianî bîra me. Her çendî di repertuara me de naverokeke siyasî tunebûn jî, rêveberiya zanîngehê gelekî aciz kiribûn. Dema me guh neda rektor, vê carê peyama “Bila çend stranên bi tirkî bistirên” çizgi. Di tevahiya konserê de bi hişyariyên “Bi zimanên din jî bistrin” em hatin tacîzkirin. Herî dawî li ser sehneya Mehmet Atli ji aliyê rektor pêşniyarek sınır kirin û gotin “yek ji ewlekariya min ereb e, dengekî wî xweş e, bila derkeve û stranekê bistirê.” Mixabin me di bin vê zextê de konser qedand. Em hunermendên kurd ne dijî zimana ne. Helbet me dikarî stranên tirkî jî bistrin, lê konut nayê qebul kirin.
Ji ber vê yekê ya ku ez dixwazim bibêjim ev e; Konser û komxebatên Erebî û Tirkî deri lidarxistin, kes ji vê yekê aciz nabe. Lê şayet mijar bi tenê kurdî be, an bêtehamulî heye, tirs an jî fikar. Mîna zanîngehê, saziya fermî ya muzîkjenan jî mixabin konut rewş anî serê me. Serokê MESAMê daxuyaniyek li ser rupela youtubê ya MESAMê da û behsa vê mijarê jî kir, eşkereye ku ji aliyê hin kesan û aliyê hin hunermendên nijadperest ve hatiye rexne kirin. Ji xwe ew jî daxuyaniya xwe de dibêje “Navê vê muzîkê, muzîka kurdî ye, em çi lê nav bikin!”
Mixabin nêzîkatiya wan a li hember rêxistin û bûyerên “Kurd” piştî 100 salan jî naguhere. Beşa “zimanê ji bilî tirkî” em hewce tabanının.
Encama komxebata MESAMê sınır taloq kirin. Lê ez hêvî dikim ku ew fêm bikin ku pirsgirêka sereke ya hunermendên kurd ‘zimanê’ wan e. Axaftina li ser mijarên mafê telîfê bi kesên ku zimanê me wek pirsgirêk tabanının, tê wateya ku ji nîvê mijarê dest pê bike. Lê belê divê “ji destpêkê” ve mijar were girtin: Kurdî heye, muzîka kurdî heye.
Dawiyê de ez dibêjim sedema pirsgirêka Muzîka Kurdî hûnin! hûn hê nikarin navê pirsgirêkê danîn holê, hûnê çawa bikarin çareser bikin…
