Ticaret Bakanlığı, Reklam Konseyinin bu ay yapılan toplantısında, tüketici davranışlarını manipüle ettiği belirlenen ve dünyada “dark (commercial) patterns” olarak bilinen “karanlık ticari tasarımlar”ın yer aldığını söz etti.
Bakanlıktan yapılan açıklamaya nazaran, Reklam Heyeti, 8 Ağustos’ta toplandı. Toplantıda, vatandaşları mağdur edici ticari fiiller, aldatıcı reklamlar ve haksız rekabete sebebiyet veren uygulamalar inceledi.
139 EVRAKTAN 117’Sİ KARŞIT BULUNDU: 8 MİLYON LİRA CEZA
Kurulda görüşülen 139 belgeden 117’si mevzuata muhalif bulunurken kelam konusu reklam ve ticari uygulamalar hakkında durdurma cezasının yanı sıra 8 milyon 51 bin 345 lira idari para cezası uygulanmasına ve 6 belge için erişim mahzuru önlemi konulmasına karar verildi.
Kurul, yılın 8 ayında 1392 evrak hakkında görüş ve değerlendirmelerde bulundu. Aldatıcı reklam yahut haksız ticari uygulama olduğu tespit edilen 1226 belge hakkında durdurma cezasının yanı sıra 51 milyon 909 bin 874 lira idari para cezası uygulanması ve 36 belgede erişimin engellenmesi kararlaştırıldı.
TÜKETİCİ TERCİHİNİ ETKİLEYEN DİZAYNLAR MERCEK ALTINDA
Kurul toplantısının ana odağını “karanlık ticari tasarımlar” oluşturdu. Son vakitlerde dijital pazarların yükselişiyle dünyada “dark (commercial) patterns” ismiyle bilinen ve Türkiye’de “karanlık ticari tasarımlar” olarak anılan ticari uygulamaların, tüketicilerin ekonomik davranış biçimlerini kıymetli ölçüde bozacak halde ortaya çıktığı görüldü.
Bu doğrultuda, Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikle karanlık dizaynlara ait düzenlemeler uygulamaya konuldu.
İnternet başta olmak üzere dijital ortamlarda tüketicilerin karar verme, seçim yapma iradesini olumsuz etkileyen manipülatif orta yüz dizaynları, seçenekler ya da tabirler üzere araçlarla sistemler kullanmanın dürüstlük kurallarına terslik teşkil ettiği ve “haksız ticari uygulama” olduğu benimsendi.
Bu kapsamda, Reklam Heyetinin dijital ortamlarda tüketicilerin karar verme yahut seçim yapma iradesini olumsuz etkilemeye yönelik, evvelden seçili opsiyonların tüketicilere sunulması, tüketicileri belli tercihlere yönlendirmek için öbür seçeneklerin zorlaştırılması üzere uygulamalarda bulunan firmalar hakkında yaptırımlar uygulandı.
Toplantı içeriğinde, kamu kurumu olduğu izlenimi vererek finansal okuryazarlığı düşük tüketicilerin deneyim ve bilgi eksikliklerinin istismar edilmesi sonucu mağduriyetlerine neden olabilecek muhatap hakkında tedbiren durdurma ve erişimin engellenmesi kararı alındı.
Bakanlıkça, manipülatif uygulamalar sebebiyle haksız rekabete yol açan, ticaret etiğine karşıt ve mağduriyet oluşturabilecek durumlardan tüketiciler ayrıştırılarak, tercihlerinin şeffaf ve gerçek bilgi akışı çerçevesinde gerçekleştirilmesi amaçlanıyor. (HABER MERKEZİ)
